تمرکز بر صادرات نفتی هنوز جایگاه خود را دارد و این بخش خصوصی است که می‌تواند پرچمداری اقتصاد کشور را با تجارت غیرنفتی برعهده بگیرد و با خلق ثروت و توسعه پایدار، ساختار صادراتی را تغییر دهد.
آوای خزر – آزاده بابانژاد: همایش بزرگ تجلیل از صادرکنندگان نمونه سالهای 1401 تا پایان سال 1403 استان مازندران امروز شنبه 12 مهرماه در سالن همایش اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان برگزار شد.
در این رویداد اقتصادی، محمدعلی دهقان دهنوی رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه قوام و دوام اقتصاد کشور ما وابستگی زیادی به صادرات دارد، یادآور شد که در طول همه سالهای گذشته این موضوع مهم بود و در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر که تحریم ها باعث شدند تا درآمدهای نفتی کاهش پیدا کند صادرات غیرنفتی اهمیت بیشتری یافت و در سخت‌ترین سالهای اقتصادی کشور ارز ناشی از صادرات نفتی بزرگترین پشتیبان برای اداره کشور بود و بعد از این هم خواهد بود.
او با بیان اینکه شرایط تجارت خارجی ممکن است سخت‌تر شود، اضافه کرد: اما با تجربه ای که به دست آمده حتما بخش خصوصی کار خود را به خوبی انجام خواهد داد و راههای غلبه بر محدودیت ها را پیدا می‌کند ما نیز وظیفه داریم راه را برای شما باز کنیم و این موضوع مورد تاکید همه مقامات دولت است.
این مسئول با بیان اینکه به طور ویژه در همین هفته گذشته ما سه جلسه در بحث صادرات و ارزآوری با حضور رئیس جمهور داشتیم، گفت: حتی در محضر ایشان و وزرای مختلف چاره‌اندیشی در خصوص مسائل تجاری صورت گرفت و پیام این بود که برای صادرات و رفع مشکلات شما همه بسیج شدند و در حال گشایش راهها هستیم و خبرهای خوشی از این نشست‌ها در راه است.
رییس کل سازمان تجارت ایران، یک موضوع خیلی مهم و قابل توجه را در این دانست که وقتی از نگاه، منافع و جایگاه خودمان به این موضوع نگاه می‌کنیم ممکن است یک روند خیلی اشتباه به نظر برسد؛ در واقع سیاست‌های اقتصادی کشور برآیند نگاه‌ها، منابع و فکرهای مختلف است و باید در دغدغه‌ها دیده شود گرچه ممکن است برخی دغدغه‌ها با هم تضاد داشته باشند اما باید با هم کنار بیایند و به یک سطح قابل توافقی برسند.
تهاتر راهی برای رفع تعهدات ارزی
این مسئول با بیان اینکه قطعا می‌توانیم شرایط را از وضع موجود به وضعیت بهتر تغییر بدهیم، یکی از موضوعات مورد تاکید را تعهد ارزی عنوان و تصریح کرد: این جمله را قبول دارید که ازر حاصل از صادرات باید به چرخه اقتصادی کشور بازگردد و نتنها بخش خصوصی این را قبول دارد بلکه عنوان می‌کند غیر از آن امکانپذیر نیست اما چیزی که اختلاف ایجاد می‌کند اضافات به این جمله است اینکه ما تعیین کنیم ارز حاصل از صادرات با چه نرخی و چگونه به چه کسی داده شود از نکات اضافه و مشکل‌ساز است که اگر حل شود بسیاری از مسائلی که وجود دارد حل می‌شود.
دهقان دهنوی ادامه داد: بخش خصوصی اعلام می‌کند که ما به عنوان صادرکننده آمادگی داریم ارز را برگردانیم اما مسیرهایی که شما(دولت) برای بازگرداندن ارز عنوان می‌کنید یا در دسترس نیست یا امکانپذیر نیست، مثلا یکی اینکه برخی صادرکنندگان می‌گویند اصلا سهمیه واردات نداریم ولی همین موضوع در کمیته ارزی وزارت صمت تصویب شد و صادرکنندگان سهیمه واردات از محل صادرات دریافت می‌کنند.
رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران موضوع دیگر را بحث تهاتر عنوان و از اداره‌کل صمت مازندران خواست که پیگیر باشد و ببیند در این استان چه کالایی را با چه وارداتی می‌توانیم تهاتر کنیم و آن کالا را برای کشور تامین کنیم.
رفع موانع واردات بدون انتقال ارزر
این مسئول درباره برداشتن موانع واردات بدون انتقال ارز نیز اظهار کرد: درباره رفع این مانع، بانک مرکزی عنوان داشت که اکنون واردات از محل سپرده صادرکننده و دیگران برقرار است؛ اگر به بانک عامل مراجعه کنید و بگویید در فلان بانک خارجی ارز دارم و می‌خواهم کالا را وارد کنم این موضوع انجام می‌گیرد و حتی از شمول سهمیه‌بندی نیز خارج شد.
دهقان دهنوی ادامه داد: گاهی برخی مشکلات به این دلیل است که یا ما خوب اطلاع‌رسانی نکردیم و یا نیاز است که صادرکنندگان تلاش بیشتری برای استفاده از این کانال‌ها انجام دهند؛ وقتی چند مورد از این فرآیندها اجرا شود این مسیر روان‌تر خواهد شد.
او خطاب به فعالان بخش خصوصی گفت: نگرانی از محدودیت‌ها نداشته باشید، صادرات را به هر شکل و طریق ممکن به راه‌هایی که خودتان میدانید با استفاده از کانال‌های جدید تلاش کنید تا قوت پیدا کند و دولت وظیفه دارد راه را برای ارتقای فعالیت شما هموار سازد.
تعرفه صفر تجاری با ۵ کشور
رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اجرایی شدن موافقت‌نامه تجارت ایران با اتحادیه اوراسیا از ۲۵ اردیبشهت ماه امسال، تصریح کرد: از این طریق، تعرفه ۸۷ درصد کالاها صفر شده است و باید در صنعت و کسب و کار خود، فرصت‌های جدید را استخراج کنید.
این مسئول توصیه کرد: اگر کالایی را به کشورهای قرقیزستان، ارمنستان، بلاروس، روسیه و قزاقستان که عضواتحادیه اوراسیا هستند صادر می‌کنید به ما اطلاع بدهید؛ گرچه برخی کالاهای محدود هستند اما در واقع اکثر کالاها باید در آن فهرست باشد و بعد از اینکه مطلع شدیم پیگیری لازم را انجام می‌دهیم تا این تسهیلات انجام شود.
مازندران استان معین در توافق‌نامه تجارت اوراسیا
دهقان دهنوی درباره درخواست اتاق بازرگانی مازندران مبنی بر اینکه مازندران استان معین در موافقت‌نامه تجارت اوراسیا باشد، اظهار کرد: اگر شما حاضر باشید کاری انجام بدهید ما استقبال و تشکر می‌کنیم که شما معین باشید و شما کالاهایی که می‌توانند فرصت صادرات پیدا کنند را استخراج کنید؛ اگر در مسیر لجستیکی مسیر هوایی و دریایی را هم فعال کنید، اتصال به آنها با موافقت‌نامه‌ها و هماهنگی‌هایی که در گمرک، بهداشت و قرنطینه وجود دارد، ظرفیت‌های صادراتی استان فعال می‌شود.
او ادامه داد: ۴۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی برای استان بزرگ مازندران بی‌معنی است، بازار اوراسیا تجارت ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد دلاری است و حتما استان مازندران می‌تواند یک درصد از این صادرات را داشته باشد و این برای ۳ تا ۵ سال قابل برنامه‌ریزی است چون اکثرا کشورهای حوزه خزر هستند و این کاملا شدنی است.
رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه دنبال مقصر در مشکلات فعلی نیستیم، از نمایندگان مجلس خواست تا قوانین مزاحم را بردارند و در اصلاح قوانین کمک کنند، ۴۰ درصد از صادرات کشور مشمول عوارض و مالیات بر درآمد است و معافیت صادرات از مالیات دارد به یک افسانه تبدیل می‌شود.
این مسئول ادامه داد: وقتی می‌خواهیم از خام‌فروشی فاصله بگیریم نیاز به سرمایه‌گذاری داریم و سرمایه از صادرات تامین می‌شود اگر نخواهیم صادرات کنیم چگونه ارز تامین کنیم و چطور می‌توانیم ماشین‌آلات وارد کنیم.
سیاست‌های دولت هم‌راستا با مطالبات بخش خصوصی باشد
او با بیان اینکه بخش خصوصی باید از تصدی‌گری و دولتی و شبه دولتی بیرون بیاید، معتقد است؛ ما در دولت موظفیم سیاست‌های خود را به نحوی تنظیم کنیم تا بخش خصوصی که به دنبال کسب منافع خود است در کنار آن نیز منافع اجتماعی محقق می‌شود، اگر اجرای سیاستی در تقابل با بخش خصوصی است اشکال در سیاست‌گذاری است، سیاستی هوشمندانه است که بخش خصوصی کار خود را انجام دهد نه اینکه با دستور و آیین‌نامه و جلوگیری از منافع بخش خصوصی کارها انجام بگیرد.
دهقان دهنوی در خصوص شرکت‌های مدیریت صادرات و شتاب‌دهنده صادراتی اظهار کرد: تا ۶ ماه اول سال آینده نمایشگاه دائمی توانمندی‌های صادراتی در اتاق مازندران راه‌اندازی می‌شود و برای آن به یک شتاب‌دهنده نیاز است تا ایده‌های جدید از ذهن جوانان خلاق که ساخته و پرداخته شود، استفاده شود تا جوان‌ترها ایده‌های خود را در کنار بزرگان اتاق پرورش دهند.
او با بیان اینکه داشتن فکر صادراتی کمک‌کننده تولید است، اظهار کرد: این تفکر که ابتدا سرمایه‌گذاری کنیم و بعد به دنبال بازارهای صادراتی باشیم را باید کنار بگذاریم.
ضرورت تمرکز اقتصاد کشور بر صادرات غیرنفتی
در این مراسم پیام باقری نایب رئیس دوم اتاق ایران اظهار کرد: صادرات به دلیل عوایدی که در رشد اقتصادی تا سفره معیشت مردم و رفاه جامعه می‌تواند داشته باشد، موتور محرکه کشورها و عرصه رقابت دولت‌ها با یکدیگر است.
او با بیان اینکه روند فعالیت‌های ما در دهه‌های گذشته موید این است که تمرکز ما در کشور عمدتاٌ بر صادرات غیرنفتی با ارزش افزوده پایین بوده است، گفت: بر اساس آمار سازمان توسعه تجارت، ارزش دلاری هر تن کالای وارداتی کشور تا چهار برابر ارزش دلاری هر کالای صادراتی است.
ضرورت حرکت به سمت صادرات با ارزش افزوده بالا
باقری تصریح کرد: ما بر صادرات مواد اولیه در منابع محدود و تجدیدناپذیر تمرکز داریم و همان مواد اولیه و کالا در خارج از مرزهای کشور فرآوری یا تکمیل و مجددا وارد کشور می‌شوند و به گواه تجارت جهانی این مسیر در بلندمدت مسیر توسعه پایدار نخواهد بود.
نایب رئیس اتاق ایران ادامه داد: اگر بخواهیم به علت‌ها و ریشه‌ها بپردازیم نیازمند یک تغییر رویکرد از صادرات با ارزش افزوده پایین به صادرات با ارزش افزوده بالا هستیم.
او با اشاره به اینکه صادرات در قالب زنجیره شکل می‌گیرد و صادرات نباید از این الگو خارج شود، گفت: ما شاهد این مسئله در کشور هستیم که صنایع بالادست معمولا از امکانات و پشتیبانی بالا برخوردار هستند در عوض اینکه محصولات خود را در اختیار صنایع پایین و میانی قرار بدهند تا زنجیره کامل شود خودشان مبادرت به صادرات می‌کنند، چون آن پارادایم را تغییر ندادیم.
عبور از سد تحریم‌ها با همت بخش خصوصی
باقری با بیان اینکه در بخش خصوصی و ظرفیت‌های این بخش شاهدیم که طی دهه‌های گذشته در قسمت‌هایی وابستگی جدی به واردات داشتیم، ادامه داد: امروز به همت بخش خصوصی از دست‌اندازها و موانعی مثل تحریم، جنگ و … در صنعت و تولید کشور از مرزهای خودکفایی عبور کردیم و توانستند برای کشور ارزش افزوده ایجاد کنند.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران یادآور شد: در دنیا کشورها به دنبال آن هستند تا کالای آنها در زنجیره ارزش جهانی قرار بگیرند و این آنچیزی است که برای کشور ارزش افزوده ایجاد می‌کنند و بنا را بر این می‌گذارند که کالای آنها در زنجیره باشد و نبود آن احساس شود لذا در کشور باید همین‌ها اتفاق بیفتد.
او مهمترین ماموریت ارکان اقتصادی کشور در حوزه صادرات را هم‌رسانی دانست و گفت: همه باید بسیج شوند تا عرضه و تقاضا به یکدیگر گره بخورند و نیاز به سه گام داریم؛ ابتدا نیازمند تغییر رویکرد در حوزه صادرات هستیم یعنی به سمت محصولاتی برویم که ثروت و رشد پایدار خلق می‌کنند و شرکت‌های کوچک و متوسط را نیز مورد توجه قرار بدهیم.
ضرورت تغییر ساختاری در فرآیند صادرات
باقری گام دولت را در این دانست که منابع کشور به سمت بخش صادرات هدایت شوند و در گام سوم نیز تغییر ساختاری در فرآیند صادرات صورت بگیرد یعنی حلقه‌های متعددی باید کار خود را به درستی انجام دهند تا زنجیره صادرات دچار گسست و آسیب نشود.
نایب رئیس اتاق ایران اعلام کرد که به گواه تحقیقات و آمارهای میدانی اتاق ایران، بزرگترین معضل در حوزه بانکی، شبکه‌های کارگزاری، نقل و انتقال ارز، و ضمانت‌نامه‌های بانکی است.
دولت در رفع موانع صادراتی صادقانه عمل کند
عبداله مهاجر دارابی عضو هیات رئیسه اتاق ایران نیز با اشاره به اینکه قرار بود سال گذشته مراسم تجلیل از صنعتگران برتر استان برگزار شود، یادآور شد که این رویداد به دلیل شهادت حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی رییس جمهور به امسال و امروز موکول شد.
او با بیان اینکه بخش خصوصی در کنار سایر سازمان‌ها و دستگاه‌ها تلاش می‌کند تا مشکلات کشور از سر راه برداشته شود، اظهار کرد که سوال امروز ما از دولت این است که چگونه می‌تواند مشکلات فعالان اقتصادی را به درستی حل و به وظیفه خود عمل کند.
او یکی از مشکلات فعلی بخش خصوصی را مسائل ارزی عنوان و تصریح کرد: این بخش باید گمشده خود را پیدا کند و بداند چه وقتی موانع از پیش پای صنعت و تولید برداشته می‌شود، اگر امکانی برای برون‌رفت از این وضعیت از سوی طرف دولتی وجود دارد یا ندارد باید صادقانه عنوان شود.
مهاجر دارابی با بیان اینکه در حوزه کارت بازرگانی نیز مشکلاتی داشتیم و ۲۰ تا ۳۰ هزار کارت بازرگانی بی‌رویه صادر شده است، یادآور شد: اگر صدور کارت بازرگانی که اختیار آن را از اتاق سلب کرده بودند به روش صحیح انجام می‌شد مشکلات کمتری در پرداخت ارز حاصل از صادرات نداشتیم چه اینکه صادرکننده واقعی ارز حاصل از صادرات را پرداخت می‌کند.
دولت با شجاعت در کنار بخش خصوصی باشد
این فعال اقتصادی از دولت خواست که در کنار بخش خصوصی باشد و به صادرکننده جفا نکند، در قانون‌گذاری نیز به درستی عمل شود و اینکه ما با شعار نمی‌توانیم کارها را پیش ببریم، اگر دولت کاری را برای خود نمی‌پسندد برای بخش خصوصی نیز نپسندد.
او با بیان اینکه بخشی از موانع و مشکلات از درون کشور ایجاد می‌شود، گفت: گاهی به جای کمک ظلم می‌کنیم و پای تولیدکننده را می‌بندیم.
مهاجر دارابی از دولت خواست که در شرایط سخت اقتصادی با شجاعت در کنار بخش خصوصی باشد و این بخش نیز ظرفیت‌هایی که در توان و شایسته آن است را انجام و بروز دهد.
تشکیل گروه‌های تخصصی صادراتی جهت رفع موانع بخش خصوصی
محمد ابراهیم تولایی معاون هماهنگی امور اقتصادی و گردشگری مازندران در همایش تجلیل از صنعتگران نمونه سالهای ۱۴۰۱ تا پایان سال ۱۴۰۳ که با حضور محمدعلی دهقان رئیس سازمان توسعه تجارت ایران که در اتاق بازرگانی مازندران برگزار شد، اظهار کرد: جلسات متعددی با حضور بخش خصوصی و با هدف رفع مشکلات این بخش در استانداری و یا پارلمان بخش خصوصی برگزار شد تا ببینیم چه ناهماهنگی‌هایی بین دولت و فعالان اقتصادی وجود دارد تا برای آنها چاره‌اندیشی کنیم.
وی ادامه داد: در این جلسات از بخش خصوصی خواستیم تا گروه‌های تخصصی تشکیل بدهند، مشکلات را احصا و تخصصی بیان کنند و راهکار ارائه دهند تا آن بخشی را که در مدیریت استان قابل حل است را حل کنیم و آنچه مربوط به مسائل و تصمیمات فرااستانی می‌شود را نیز پیگیری و حل کنیم.
معاون اقتصادی استاندار مازندران معتقد است که در چنین جلساتی باید ایجاد فکر و سوال کنیم و به دنبال راه حل برون‌رفت از مشکلات باشیم.
عملکرد شتابزده گمرک در اعمال بخشنامه آب مجازی
رئیس اتاق بازرگانی نیز در سخنانی با بیان اینکه صادرکنندگان پیشگامان اقتصادی هستند، گفت: امروز اگر صادراتی انجام می‌شود نتیجه شجاعت، جسارت و صبوری صادرکننده است و قطعا نتیجه سیاست‌ها و حمایت‌های دولتی نیست که به واقع اغلب آنها به ویژه سیاست‌های پولی و بانکی عامل توقف صادرات است.
علی‌تقی‌پور با اشاره به خودتحریمی‌ها که از تحریم‌های خارجی خطرناکتر است، به بخشنامه آب مجازی که برای کنترل و محدودیت کشت‌های آب‌بر آمده است اشاره و اظهار کرد: در برنامه هفتم توسعه اعلام شده که سالانه نیم درصد بابت صادراتی که برخلاف الگوی کشت انجام می‌شود از سوی گمرک اخذ شود اما گمرک شتابزده عمل کرده و دستور داد نیم درصد را از صادرکننده و آنهم از فروردین‌ماه دریافت کنند در حالیکه دستور اعمال آن از اواخر شهریورماه است.
مرکبات؛ خلاف الگوی کشت در مازندران؟!
او با تاکید بر اینکه باید جلوی این مصوبه از همین امروز گرفته و دستور توقف داده شود، با اشاره به لیست کالاهای خلاف الگوی کشت، این سوال را مطرح کرد که مگر مازندران صادرکننده مرکبات و مهد کشاورزی نیست که صادرکننده باید برای پرتقال، نارنگی، توت‌فرنگی و لیمو حق آب مجازی پرداخت کند در حالیکه محصول او برخلاف الگوی کشت نبوده است؟!
تقی‌پور این را هم گفت که به صادرکنندگان مرغ اعلام شده است اگر می‌‍خواهی صادرات داشته باشی باید در واحد خود کارشناس فنی داشته باشید.
رئیس اتاق بازرگانی با اشاره به موارد مطروحه و اینکه مجموعه این مسائل ما را خسته می‌کند و انرژی را از ما می‌گیرد، گفت: قطعا صادرات تفریح و سرگرمی نیست؛ نوسانات نرخ ارز، مشکلات زیرساختی، و رفع تعهدات ارزی بخشی از واقعیت تلخ صادرکننده است.
ساختار حمایت از صادرکننده اصلاح شود
او با بیان اینکه اگر ساختار حمایت از صادر کننده اصلاح نشود قطعا باید با صادرات وداع کنیم؛ اشاره‌ای هم به تحریم‌ها و مکانیزم ماشه داشت که فعالیت‌های صادراتی را سخت‌تر می‌کند و از این منظر خواست تا در این شرایط جنگی؛ قوانین حاکم بر زمان جنگ اعمال نشود.
تقی‌پور در پایان گفت: رسالت تولید کننده و صادر کننده تعامل و همکاری با دولت است تا فردایی بهتر برای مردم با شرف خودمان به وجود بیاوریم.
در این همایش از ۳۸ صادرکننده برتر استان مازندران با تقدیم تندیس و لوح تقدیر قدردانی شد.
تصاویر ثبت شده توسط ابراهیم فلاح را در ادامه ببینید:
برچسبها :
