آوای خزر – آزاده بابانژاد: امروز پنجشنبه چهارم اردیبهشتماه در یک روز آفتابی و مطبوع به دعوت انجمن دوستداران محیط زیست سبز زاغمرز برای پاکسازی از قطعه کوچکی از ذخیرگاه زیستکره میانکاله سرزمین زیبای بهشت پرندگان ایران رهسپار بهشهر شدیم.
منطقه چشمنواز و دلنواز «قلعهپلنگان» که امروز نمونه کوچک و مینیاتوری (ماکت) آن توسط سید حسین دروازهطوس یکی از دوستداران طبیعت و هنرمندان خوشذوق بهشهر رونمایی شد، میعادگاه جمعی از مسئولان، جوامع محلی، و دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی مازندران بود.
استاد نصرتالله صفائیان نویسنده، محقق و مؤلف در حوزه بومشناسی و اکولوژی با تجربیات گرانسنگ خود در این جمع حضور یافت، حرفهای مهمی از طبیعت و احترام به آن داشت، خاطرات ارزندهای را تقدیم حضار کرد.
جمال ابوطالبی عبدالملکی رئیس انجمن دوستداران محیط زیست سبز زاغمرز، علی ابوطالبی عبدالملکی کارشناس محیط زیست، علی کلانه رئیس سابق پناهگاه حیات وحش میانکاله، افشین ابوطالبی عبدالملکی استاد دانشگاه، و محمود تقیپور مسئول ذخیرهگاه زیستکره میانکاله و تعدادی از فعالان محیط زیست نیز در بحثها مشارکت داشتند.
پیوند صمیمی بین دوستداران طبیعت و مسئولان منابع طبیعی، محیط زیست و دریابانی در حفاظت از ذخیرهگاه طبیعی زیستکره میانکاله حائز اهمیت است و امروز نیز به مناسبت روز زمین پاک و همچنین روز جهانی کره زمین، بار دیگر این گروه کنار هم جمع شدند و به احترام زمین که مادر همه انسانهاست و لطف و مهربانی خود را بر تمامی موجودات ارزانی داشته است، در پاکسازی از میانکاله قدم برداشتند.
علی کلانه مسئول سابق پناهگاه حیات وحش میانکاله به این موضوع اشاره داشت که «میانکاله با وجود بومیان حفظ شده است و زمانی هر کدام از ما مسئولان به نوعی آن را تخریب کردیم، اما همین دامداران، مردم و بومیان و همکاران محیط زیست که واقعا از مال و جان و آبروی خود گذشتند؛ آن را حفظ کردند».
در همین زمینه جمال ابوطالبی رئیس انجمن دوستداران محیط زیست سبز زاغمرز گفته است که "دامداران نقش مهمی در حفظ میانکاله داشتند؛ و الا بسیاریها علاقمند بودند که اینجا را شخم بزند، تراکتور بیاورند و کشاورزی کنند".
یکی از دامداران و دوستداران محیط زیست هم یادآور شد که "همان اوایل انقلاب شبها در اینجا نگهبانی میدادیم و حفاظت میکردیم".
محمود تقیپور رئیس پناهگاه حیات وحش میانکاله میگوید: "میانکاله برای همه است و هر کدام از ما برای حفاظت از آن ولو اگر یک زباله را از روی زمین برداریم، پاداشی از این کار نزد خدا داریم».

استاد صفائیان نیز ادامه داد: "قبلاً حتی شوروی هم روی میانکاله دست گذاشته بود و اکنون هم خیلی از اسبهایی که ایجاد وجود دارد؛ یادآور سربازان روسیه هستند. میانکاله چندین بار از این مسائل و مشکلات رهایی یافته است".
او یادآور شد که "چند دهه پیش، جهاد کشاورزی یک محاسبه سرانگشتی کرده بود که اگر در خلیج گرگان ماهی بریزند میتوانند تولید و درآمد خوبی داشته باشند و حتی قرار بود یک سدی بین خلیج گرگان و دریا بزنند، اما در نشست سه روزه که در «تیرتاش» گلوگاه داشتیم - و همه شرکتهایی که میخواستند سد بزنند و سود کنند نیز حضور داشتند – با این طرح مخالفت کردیم و اجازه ندادیم".
صفائیان ادامه داد: "اگر آن سد زده شده بود و ارتباط بین خلیج و دریا قطع شده بود، دیگر ماهیها نمیتوانستند در خلیج تخمریزی کنند".
علی ابوطالبی عبدالملکی نیز اظهار داشت: "میانکاله طی ۵۰ سال، کجدار و مریز حفظ شده است؛ آن حفاظت ایدهآل که مد نظر دلمشغولان محیط زیست بوده است انجام نشده و در واقع میانکاله یک زیستگاه بهشدت وابسته به زیستگاههای پیرامونی است که متأسفانه تحت تاثیر توسعه ناپایدار قرار گرفتهاند".
او همچنین با بیان اینکه تالابهای لپو، پلنگان و سیاهتاش و علیجانتاش که آبهای پشتوانه میانکاله بودند از محتوا خالی شدند و تحت تاثیر عوامل انسانی منفی قرار گرفتند، اشارهای هم به وضعیت منابع آبی تالاب میانکاله در ضلع جنوبی داشت از این جهت که ارتباط آب شیرین با آب لبشور تالاب برقرار بود، اما به دلیل برداشتهای غیر متعارف، و از سویی استقرار صنایع، شهرکها و هدایت پسابها و فاضلابهای آلوده شهری و روستایی و صنعتی، تالاب از نظر کمیت و کیفیت دچار افت شدید شده است".
افشین ابوطالبی از اساتید دانشگاه معتقد است: "مشکل میانکاله این است که اشتغال پیرامونی آن کم و جمعیت زیاد است و این کمبود کار و اشتغال به میانکاله فشار وارد میکند، میشود با خدمات اکوسیستمی برای معیشت بومیان حرفهای اندیشید که رونق همیشگی داشته باشد".
به گزارش خبرنگار ما، موضوع مهمی که در این برنامه شاهد آن بودیم، ابراز انزجار دوستداران محیط زیست به طرح ضد محیط زیستی پتروشیمی در نزدیکی میانکاله بود و همزمان با آن نیز جمعی از بومیان پشت درب پتروشیمی به مخالفت با این طرح پرداختند.
برنامه فرهنگی – اجتماعی و محیط زیستی پاکسازی محوطه قلعهپلنگان میانکاله در یک فضای آرام، بانشاط، دوستانه و صمیمی برگزار شد. علاقمندان به محیط زیست به پاکسازی این محوطه در سواحل زیبای میانکاله پرداختند. زبالههای جمعآوری شده نیز به مرکز دفن زباله انتقال یافت.
انتهای پیام/