به گزارش آوای خزر از شهرستان ساری، بیماری تب کریمه کنگو Crimean Congo Haemorrhagic Fever ((CCHF)) یک بیماری حاد تبدار و خونریزی دهنده است که از طریق گزش کنه، تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود.
فصل تابستان است و با توجه به اینکه CCHF در فصلهای گرم سال یعنی از اواخر فروردین تا اواخر شهریور که زمان رشد و تکثیر کنههاست شیوع پیدا میکند لذا همه باید نسبت به این بیماری آشنایی داشته باشند و به توصیههای بهداشتی توجه کنند. بیماری تب کریمه کنگو در بین پرسنل نظامی، کارکنان بیمارستانها، کشاورزان و اشخاصی که با دام سر و کار دارند، شیوع بالایی دارد.
هر چند زمان شیوع آن را تا پایان شهریورماه گفتهاند اما در کشورهایی که تعداد دامهای مبتلا و افراد مبتلا به آن نیز بالاست ممکن است این زمان به خاطر شیوع به پایان نرسد . بنابراین باید توجه جدیتری به این بیماری داشته باشیم.

درباره کنهها چه میدانید؟ کنهها از جانوران کوچک انگلی هستند. از خون سایر جانوران تغذیه میکنند. زندگیشان را به صورت تخم شروع میکنند که در تابستان به صورت لارو از تخم خارج و به نوک علفها و دیگر گیاهان کوتاه میخزند. آنها منتظر میمانند تا جانور خونگرم بعدی برسد. سپس، روی آن محکم میچسبند، به درون پوست نفوذ و شروع به مکیدن خون میکنند. زمانی که حریصانه بلعیدند تا به ده برابر اندازهٔ عادیشان رسیدند، از میزبان جدا میشوند. پاییز و زمستان را استراحت میکنند و در بهار به صورت شفیره دگردیسی پیدا میکنند و دوباره برای یک غذای خونگرم منتظر میمانند. این بار وقتی غذا میخورند، میافتند و بالغ میشوند و در زیر بوتههای کوتاه برای میزبانی بزرگ، اغلب آهو، گوزن شمالی یا انسان منتظر میمانند. مادامی که روی بدن جانور میزبان هستند، کنههای نر و ماده یکدیگر را پیدا و جفتگیری میکنند. کنه نر به زودی میمیرد، در حالی که ماده، مملو از تخمهای بارورشده، زمستان را میگذارند و در بهار آینده تخمگذاری میکند.
اما شایعترین ناقل تب کریمه کنگو کنهای به نام هیالوما Hyalomma است. تب کریمه کنگو بیشتر در مناطق صحرایی خاورمیانه، اروپای شرقی و آفریقا و افغانستان، عراق، ایران، پاکستان، غرب چین و هند مشاهده میشود.
راههای انتقال بیماری تب کریمه کنگو کدامند؟ مخزن و ناقل ویروس در طبیعت، اصولاً کنهها هستند و گوسفند، گاو، بز، جوجهتیغی، خرگوش صحرایی و خرگوش و حتی جوندگان مانند موش نیز به عنوان ناقل شناخته میشوند. اما انواع پرندگان به جز شترمرغ در برابر این بیماری مقاوم هستند. این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار، لاشه حیوان آلوده (انتقال به قصاب یا پوستکن سبب ایجاد همهگیریهای ناگهانی میشود.
بیماری در حیوانات اهلی هیچ گونه علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان در هنگام ذبح یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده (به دنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان) وجود دارد. با وجود اینکه پرندگان (غیر از شترمرغ) به این بیماری مقاومند اما میتوانند با پخش کنههای آلوده سبب شیوع بیماری شوند.
تماس با خون و بافت بیماران بهخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه عملی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، مدفوع، ادرار و استفراغ آنها شود، منجر به انتقال بیماری میشود. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند پس از درمان یا فوت فرد آلوده به CCHF تمام وسایل و لباسهای فرد بیمار آتش زده یا نابود شود.

بطور ساده علائم بیماری تب کریمه کنگو چیست؟ دکتر محمدرضا پارسایی مدیر گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به آوای خزر میگوید: علائم این بیماری چیزی شبیه تب شالیزار است. افرادی که سرماخوردگی شدید دارند یا چیزی نزدیک به آنفلوآنزا بهویژه اینکه دامدار بوده و یا با گوشت قرمز و دامها سرو کار داشته است، باید سریعا به پزشک مراجعه کند.
وی با بیان اینکه این بیماری کشنده است اما اگر زود تشخیص داده شود میتواند فرد را از خطر مرگ نجات دهد، اظهار کرد: تب، سردرد، خونریزی بینی، چشم و لکههای خونی روی بدن، اسهال و ادرار خونی از شایعترین علائم بیماری هستند.
"هنوز هیچ نوع واکسن معتبری برای پیشگیری در انسان و دام وجود ندارد. چنانچه فرد، به موقع جهت درمان اقدام کند میتوان بیماری را درمان کرد. بیشتر بیماران در هفتههای سوم تا ششم بعد از شروع بیماری وقتی شاخصهای خونی و آزمایش ادرار آنها طبیعی شد از بیمارستان مرخص میشوند".
اما خبری داشتیم از مرگ 5 نفر در کشور براثر بیماری تب کریمه کنگو. با توجه به اینکه مازندران نیز از استانهایی است که در معرض این بیماری قرار دارد. سوال این است که آیا در مازندران نیز آماری داشتیم؟
دکتر پارسایی در پاسخ به این سوال اعلام میدارد: سال گذشته 13 مورد ابتلا به تب کریمه کنگو داشتیم. امسال تاکنون 3 مورد ابتلا داشتیم.
... و اما فوتیها؟ طی پارسال و امسال تاکنون(18 تیرماه) هیچ مورد فوتی نداشتیم و 3 فرد بیمار نیز دوران درمان را طی کرده و بهبود یافتند.
3 نفری که مبتلا به تب کریمه کنگو بودند از چه طریقی مبتلا شدند؟ دکتر پارسایی بیان کرد: دو نفر دامدار بودند که مورد گزش کنه قرار گرفتند و نفر سوم یک خانم است که از طریق خرید و مصرف کشتار غیرصنعتی مبتلا شده است.
در روستاها که دام به صورت سنتی ذبح میشود، تکلیف چیست؟
مدیر گروه بیماریهای واگیر دانشگاه علوم پزشکی مازندران پاسخ داد: احتمال ابتلا به بیماری در این دامها وجود دارد. لذا ضمن اینکه اعلام میکنیم ذبح دام غیر از مراکز صنعتی ممنوع است؛ هشدار میدهیم از تماس با لاشه دام که به این صورت کشتار شدهاند نیز خودداری شود.
هر فردی که به سلامتی خود اهمیت میدهد، به هشدارهای پزشکی توجه میکند، در حال حاضر که دوره رشد و تکثیر کنههاست. از ذبح سنتی دام و خرید گوشت گوسفند از مراکزی که اطمینان ندارید(به صورت سنتی) جداً خودداری کنید".

چند توصیهی پزشکانه: در این فصل از سال وقتی به تفریح و گردش میروید بویژه در مرتع و جنگل سعی کنید لباس روشن بپوشید تا اگر احیانا کنه یا حشرات گزندهای روی لباس شما نشست قابل رؤیت باشد.
دامداران مراقب بیشتری از خود داشته باشند. هرگونه علائم شبیه آنفلوآنزا را جدی بگیرند و سریعا به پزشک مراجعه کنند. آغولها همیشه امن نیستند!
مردم گوشت قرمز را از مراکز خرید یا قصابیهایی که گوشت ممهور به مهر دامپزشکی دارند خریداری کنند.
اخبار مازندران
انتهای پیام/ 1354