داستان یک زباله‌سوز
به گزارش آوای خزر از شهرستان ساری، دو هفته پیش بود که دردسر زباله‌های ساری به اوج خود رسید و تا حد زیادی واکنش‌های مسئولان استانی و سازمان مربوطه در کشور را به‌همراه داشته است.
(این دردسر تا حدی بود که نیروهای امنیتی نیز وارد منطقه‌ای شدند که زباله‌ها مردم را کلافه کرده است. منطقه‌ای به نام پشتکوه جایی به نام "گویچاله" که 14 سال می‌شود از زباله‌های شهر بهارنارنج میزبانی می‌کند).
آمارهای مسئولان در نشست‌های مختلف حکایت از این دارد که روزانه دست کم 3 هزار تن زباله در مازندران تولید شده و هر تن زباله 500 لیتر شیرابه تولید می‌کند، از این میزان روزانه 300 تن زباله در شهر ساری تولید شده و پس از طی مسافتی طولانی به منطقه چهاردانگه حمل می‌شود، منطقه‌ای که هم بکر است و هم پُرتردد.
مناظر دلفریب این منطقه اما با زباله‌ها و تولید بوی بد و شیرابه‌هایی که کشاورزی و منابع آب زیرزمینی و طبیعت خزری را نشانه رفته است، به مکانی برای پرسش‌ها و ابهامات فراوان تبدیل کرده است.
حالِ چهاردانگه خوب نیست و مردم در کشاکش‌های ترددهای هر روز، نگران سلامتی خود و خانواده‌شان از مصرف محصولات کشاورزی و آب آشامیدنی هستند.
گاهی اگر خطوط نامنظم و رنگی مسیر چهاردانگه را دنبال کنی به مکان دپوی زباله‌ها می‌رسی! به این دلیل که شیرابه زباله از ماشین‌آلات مستهلکی که هر روزه مسیر 100 کیلومتری تا محل دپو را باید بگذرانند؛ خارج شده و خطوطی را روی آسفالت و جاده‌های منتهی به مرکز زباله ساری ترسیم می‌کنند.
این خطوط، سندی است که صراحتاً می‌گوید گام نخست در مدیریت زباله یعنی جمع‌آوری و انتقال به‌درستی صورت نمی‌گیرد و "تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل".
خشم فروخورده مردم چهاردانگه به دردی کهنه شباهت دارد ... از حدود یک‌ماه پیش تاکنون دیگر مردم تاب تحمل نداشتند و بی‌تابی آنها سبب شد تا واکنش نشان دهند. فریادها و اعتراض‌های به‌حق تاحدی قابل توجه بود که مسئولان را به منطقه کشاند و مردم نگذاشتند زباله برای چند روز در چهاردانگه دپو شوند.
مردم حتی برخی تاسیسات در منطقه گویچاله برای دفن زباله را به آتش کشیدند و در آنجا تجمع کرده و پایگاهی را برپا کردند. آنها که دیگر صبرشان سرآمده، به وعده‌های مسئولان اعتماد نداشته و حتی رایزنی‌هایی که انجام شده است را باور ندارند. اما بنا به دلایلی که مصلحت نظام باید باشد. فعلا صبوری به خرج دادند.
اما مسئولان باید چه می‌کردند؟ این زباله‌ها باید به کجا انتقال داده می‌شد؟
معاون عمرانی استاندار مازندران به آوای خزر گفت: در حال حاضر زباله شهر ساری با توجه به بعد مسافتی که باید طی شود تا دفن زباله صورت بگیرد؛ دچار معضلات اجتماعی شد و مدت چند شب نیز به شهرهای بهشهر و قائمشهر انتقال یافت.
مهدی رازجویان درباره اینکه سرنوشت زباله‌سوز ساری چه شده است؟ ابتدا گریزی به زباله‌سوز نوشهر زد که پیشرفت ابنیه آن 95 و پیشرفت نصب ماشین‌آلات آن 85 درصد است که نیاز به 250 میلیارد ریال اعتبار تکمیلی دارد.
"اگر این اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور اختصاص داده شود؛ در این صورت پیش از سال 99 تکمیل و به بهره‌برداری می‌رسد".
وی همچنین درباره زباله‌سوز ساری می‌گوید: در ساری متاسفانه کار به‌کندی پیش می‌رود و پیشرفتی همانند نوشهر ندارد؛ اعتبار مد نظر برای تکمیل زباله‌سوز ساری بین 800 تا 1000 میلیارد ریال است.
اکنون زباله‌ها بار دیگر در مکان قدیمی دپو می‌شوند، زیرا بهشهر و قائمشهر خود مشکلاتی دارند و دفن زباله‌های اضافه خارج از توان شهرداری‌هاست. لذا توافقاتی با مردم چهاردانگه صورت گرفته است اما این شرایط پایدار نخواهد بود و قاطبه مردم با وضعیت موجود نمی‌توانند کنار بیایند. شیرابه‌های زباله مناطق دشت را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. در گذشته نیز زباله‌ها در سمسکنده دپو می‌شد و هنوز آثار مخرب این انتقال پابرجاست. براساس یکی از تحقیقات، حتی منطقه دشت سمسکنده در ضلع شمالی شهر ساری نیز هنوز تحت تاثیر این آلودگی قرار گرفته و منابع زیرزمین و اراضی ملی و کشاورزی را آلوده کرده است.
اما در این میان محیط زیست چه می‌کند؟
معاون پایش و نظارت اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران می‌گوید: پیگیری‌های متعددی انجام شده است، حتی در کمیته تخصصی و کارگروه مدیریت پسماند بارها و بارها از شهرداری توضیح خواستیم و تاکید کردیم که این بحث چالشی را در دستور کار خود قرار بدهند.
محمودعلی رکنی بیان می‌دارد که از شهرداری خواسته شده تا پوشش خاک، مدیریت شیرابه و تکنولوژی مناسب را بهکار بگیرد؛ (اعتراضات مردمی پیوسته به محیط زیست گزارش داده می‌شود).
وی ادامه داد: موضوع مهم دیگر درباره "تفکیک زباله از مبدا" بوده است روزانه به ازای هر شهروند مازندرانی بین 800 تا یک کیلوگرم زباله خشک و تر تولید می‌شود؛ همچنین آهک‌زنی، محصورکردن، اتاقک نگهبانی و موارد دیگر از شهرداری ساری مطالبه شد اما کارها بسیار به‌کندی پیش رفت و در مجموع، اتفاق خاصی نیفتاد. ضمن اینکه این موارد مصوبه سال 97 بود که تا پایان آن سال توسط دهیاری‌ها و شهرداری‌های مربوطه باید انجام می‌شد اما .....
این کارشناس محیط زیست مازندران می‌گوید: اگر بحث شیرابه و تفکیک زباله از مبدا مدیریت شود بسیاری از مشکلات کاهش می‌یابد، علاوه بر اینها و پوشش خاک، چالش‌های دیگری در منطقه دفن وجود دارد، مخالفت جدی محیط زیست در این زمینه اعلام شده است و راهکار عملیاتی این است که از طرفی وضعیت بهداشتی در مکان دفن صورت بگیرد و از سوی دیگر در تکمیل زباله‌سوز ساری تسریع شود.
شورای شهر ساری چه می‌گوید؟
علیجان شمشیربند رئیس شورای شهر ساری در این زمینه در جمع خبرنگاران از دپوی زباله ساری به عنوان یک مشکل ملی یاد کرد و انتقادی هم به جانمایی آن داشت که توسط دولتی‌ها به تصویب رسیده است.
او همچنین از اهالی چهاردانگه به دلیل تحمل شرایط موجود و مشکلات زیست‌محیطی عذرخواهی کرد و دلیل این‌همه مسائل که حتی جنبه امنیتی به خود گرفته است را نبود اعتبارات عنوان کرد.
رئیس شورای شهر ساری اما خبر خوشی داشت و از تصویب اعتبار 200 میلیارد تومانی برای نیروگاه زباله‌سوز ساری با مصوبه شورای شهر ساری و همچنین مبلغ 300 میلیارد ریال دیگر از محل بند (ه) تبصره 5 قانون بودجه سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها خبرداد.
وی تصریح کرد: 200 میلیارد ریال مصوب شهرداری در اختیار پیمانکار قرار گرفته و 300 میلیارد ریال نیز اختصاص یافته است.
"مافیای زباله" مخالف زباله‌سوز است
موضوع مهم در زمینه زباله ساری، "مافیای زباله" است، این مافیا از روز نخست با راه‌اندازی زباله‌سوز و نیروگاه مخالف بوده است زیرا منافع مالی آنها به‌خطر می‌افتاد، در زمان شهردار سابق پیمانکارانی که هنوز سایه آنها بر شهرداری سنگینی می‌کند وارد میدان شدند، آنها بدون هیچ مشکلی در مناقصات برنده می‌شدند و بعدا کشف می‌شد علت این راه سهل‌الوصول چیست و چرا شهردار ساری به فرد مورد نظر اعتماد و اطمینان کرده است.
فردی که ۱۴ سال برنده مناقصه شهرداری در حوزه پسماند است؛ هم مدیریت پارکینگ بوستان ولایت شهرداری ساری را برعهده دارد و همین فرد در پیمانکاری پارکینگ فرودگاه امام خمینی تهران را عهده‌دار شده است!
گویا دیگر قبح "دادن و گرفتن حق‌السکوت" در برخی از پیمانکاری‌ها ریخته و به امری بدیهی تبدیل شده است. پیمانکاری‌هایی که تبدیل به "پنهانکاری‌ها" شده و همین راه ناسالم از عواملی است که سبب شده زباله‌سوز ساری معطل اعتبارات بماند، اعتباراتی که سال‌ها به جیب پیمانکاران می‌رفت؛ آنها حتی در طرح تفکیک زباله از مبدا موفق عمل نکرده‌اند؛ تنها معاملات کلان با شهرداری داشتند و پول‌های هنگفتی را به‌دست آورده و خرج خرید و ماشین و املاک و سفرهای داخلی و خارجی با انصار و اعوان کرده‌اند.
مردم چهاردانگه و مدتی نیز مردم سمسکنده ساری در حالی‌که با مشکلات زیست‌محیطی دست و پنجه نرم می‌کردند عده‌ای اما در اتاق‌های تسویه حساب‌های شخصی بر سر اینکه چه کسی چه سهمی از پول بادآورده حاصل از جمع‌آوری و انتقال زباله از شهرداری داشته باشد؛ با یکدیگر بحث و مناظره می‌کردند و گاه کار به جایی می‌رسید که یا کلاه بر سر یکدیگر می‌گذاشتند و یا به رسوا کردن یکدیگر می‌پرداختند.
اگرچه پروژه‌های عمرانی محسوسی در مرکز مازندران به اتمام رسید و شایسته تقدیر است اما اقداماتی که به طور نامحسوس بر ضرر مردمان شهر تحمیل شد قابل اغماض نیست و عاملان این خدمت پُرابهام و چالشی، باید پاسخگو باشند.
وقتی شورای شهر ساری می‌تواند علیرغم همه مشکلات، همین چند روز پیش 200 میلیارد ریال را برای زباله‌سوز تصویب کند و به پیمانکار بدهد؛ آیا در این 14 سال که نه، دست کم در این 5 سال گذشته که اوضاع به مراتب بهتری داشت؛ شهرداری و شورا نمی‌توانست سالانه اعتبار مناسبی را برای تسریع در ساخت زباله‌سوز بپردازد؟ چرا این اتفاقات پس از شهردار سابق رخ داده است؟
پُرواضح است که مافیای زباله و پول‌های کلانی که در این معاملات به جیب برخیها می‌رفت؛ آنقدر بود که بگذارند ساخت زباله‌سوز به تاخیر و توقف و تعویق بیفتد تا آنها حساب‌های خود را در این مدت پُر کنند! این سال‌های توقف و این روزهای تاخیر در ساخت پروژه همچون وقت تنفسی بود که سودجویان توانستند برای تمام عمرشان کیسه‌هاشان را پُر کنند.
.... حکایت همچنان باقی‌ست.
اخبار مازندران
انتهای پیام/ 1354
