امروز وقت ناله و تضعیف روحیه و اعتماد عمومی نیست؛ چون ...

به گزارش آوای خزر،با استفاده از تجارب موفق کشور‌های درگیر کرونا، برای جلوگیری از شیوع کرونا در ایران باید اقداماتی انجام و تمهیداتی اندیشیده می‌شد که متاسفانه نشد (از جمله قطع فوری پرواز‌ها از چین و تست همه‌ی مسافران غیرمستقیم از چین و قرنطینه‌ی مبتلایان در همه‌ی مبادی ورودی کشور، اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق‌تر از همان روز‌های اول ورود کرونا به ایران، قرنطینه‌ی فوری قم در روز‌های اول گزارش ورود کرونا و تعطیلی فوری تمام اماکن مذهبی و عمومی و مدارس و ادارات و مراکز تجمع قم، تجهیز کامل مراکز درمانی و ساختن بیمارستان‌های تخصصی برای کرونا و آموزش موثرتر و فراگیرتر همگانی در روز‌های اول). پنجره‌ی فرصت اولیه برای مهار موثر کرونا در ایران متاسفانه از دست رفته است، ولی برای کاهش سرعت و نرخ انتقال این ویروس، کاهش شیب افزایش مبتلایان و مرگ ناشی از کرونا نیازمند عزمی جدی و فوری و ملی توسط عموم شهروندان و نهاد‌های حکمرانی و افزایش همکاری و همبستگی برای شکستن دادن کرونا هستیم.

بر اساس برآورد تعدادی از دوستان متخصص اپیدمیولوژی، داده‌شناسی و سیتستم‌دینامیک و مبتنی بر شواهد موجود از مبتلایان و قربانیان کرونا در ایران، بدون مهار فوری آن می‌تواند هزاران قربانی در ایران بگیرد و ده‌ها هزار میلیارد تومان هزینه‌ی پیشگیری‌پذیر به شهروندان و دولت تحمیل کند. به نظر عموم متخصصان، موثرترین عامل کنترل رشد شیوع در این مرحله کاهش انواع تماس و ارتباط حضوری شهروندان با یکدیگر است.

برای کنترل رشد کرونا علاوه بر پزشکان متخصص، به همکاری عموم شهروندان و متخصصان رسانه، مدیریت بحران، سیاست‌گذاری عمومی، روان‌شناسان و جامعه‌شناسان هم نیازمندیم. علاوه بر رعایت بهداشت فردی و اقتضائات خدمات‌رسانی بهداشتی و درمانی موثر برای مبتلا نشدن و انتقال ندادن و درمان شدن، آن‌چه در ادامه می‌آید ۱۰ اقدامی است که با بهره‌گیری از تجارب موفق سایر کشور‌ها و نظر کارشناسان در این مرحله ضروری و موثر به نظر می‌رسد و تعلل عموم شهروندان و نهاد‌های حکمرانی در اجرای آن‌ها می‌تواند هزینه‌های سهمگینی داشته باشد. بخشی از این اقدامات را باید نهاد‌های مسئول انجام دهند و از آن‌ها مطالبه کرد، ولی در همه‌ی آن‌ّها عاملیت و همکاری عموم شهروندان و نهاد‌های مدنی ضروری و کارساز است؛

۱- تشکیل کمپین مردمی «کرونا را شکست می‌دهیم» برای ارتقای آگاهی و همبستگی و همکاری عمومی شهروندان برای کنترل رشد کرونا. مشاهیر هنری و ورزشی، مبتلایان شناخته‌شده (مثلا تا امروز خود ایرج حریرچی و محمود صادقی)، روشنفکران، اینفلوئنسر‌های رسانه‌ّهای اجتماعی و عموم شهروندان در این کمپین که الگو‌های موفقی هم در کشور‌های قربانی کرونا داشته است می‌توانند با همکاری خلاقانه به خدمات‌رسانی کارآی جامعه‌محور به هم‌وطنان‌شان برای پیشگیری از ابتلا یا درمان آسان‌تر کمک‌های موثری کنند.

۲- در تهران و البرز از پنجشنبه به مدت حدود دو هفته هوا آفتابی و گرم‌تر (با میانگین ۱۵ درجه) می‌شود که در صورت هم‌زمان شدن با خانه‌نشینی شهروندان تهران می‌تواند عاملی تاثیرگذار در مهار رشد کرونا در این شهر بزرگ شود (بعضی از دانشمندان متخصص، احتمال می‌دهند ابتلا به کرونا در هوای گرم کاهش یابد). کمپین #در_خانه_بنشینیم اگر با حمایت گسترده‌ی همه‌ی رسانه‌ها و پایبندی مسئولانه و داوطلبانه‌ی شهروندان در این دو هفته ترویج و جدی گرفته شود ضربه‌ای کاری در جهت شکست دادن کرونا است. انتشار دستورالعمل‌های ساده برای خانه‌نشینی در این مدت، تعطیلی عمومی بدون جواز سفر، و اعمال طرح ترافیک از درب منزل می‌تواند به اجرای موثرتر این طرح کمک کند.

۳- در خانه ماندن شهروندان که بر اساس تجربه‌ی چین، کره‌شمالی و ایتالیا موثرترین راه کنترل شیوع است با بسیج و همکاری رسانه‌های تصویری و آنلاین و سرگرمی‌محور آسان‌تر و موفق‌تر خواهد بود. تعطیلی مدارس و کار، ضرورت سرگرم کردن کودکان و بزرگ‌سالان در منزل را افزایش می‌دهد. پخش برنامه‌های سرگرم‌کننده و جذاب آرشیوی و جدید از چند شبکه‌ی صداوسیما، رایگان شدن تماشای فیلم و سریال آنلاین روی فیلیمو و نماوا و سایر پلتفرم‌های فیلم و سریال آنلاین با تامین پهنای باند رایگان توسط وزارت ارتباطات، افزایش دیدار‌های دونفره و گروهیِ آنلاین میان اعضای شبکه‌های دوستی و فامیلی و کاری، برداشتن (ولو موقت) پارازیت‌های ماهواره و فیلترینگ اینترنت، برگزاری کلاس‌های آنلاین و تلویزیونی برای دانش‌آموزان توسط وزارت آموزش و پرورش و نهاد‌های فرهنگی غیردولتی، تشویق همه‌ی شرکت‌ها برای ارائه‌ی تخفیف خرید آنلاین، انتشار لیست‌های پیشنهاد کتاب و فیلم و خواندنی‌ها و دیدنی‌های آنلاین توسط شهروندان برای خواندن و دیدن دیگران در مدت خانه‌نشینی و انواع ابزار‌های خلاقانه‌ی تقویت‌کننده‌ی روحیه‌ی عمومی برای این همکاری ملی می‌تواند به این هدف کمک کند.

۴- تعطیلی موقت فوری همه‌ی مدارس، مساجد، بازارها، ورزشگاه‌ها، ادارات، زیارتگاه‌ها (از جمله در قم، مشهد و شیراز)، انواع گردهمایی و انواع جمع‌های حضوری شهروندان در همه‌ی فضای عمومی و خصوصی کشور تا زمان کنترل رشد کرونا.

۵- پرهیز از سفر (به ویژه «از» و «به» شهر‌های پرمبتلا) و الزام همه‌ی شرکت‌های فروش بلیط هواپیما و قطار و اتوبوس و هتل برای لغو بدون هزینه‌ی بلیط‌ها (متاسفانه بعضی شرکت‌ها صرفا با گواهی ابتلا به کرونا هزینه‌ی بلیط‌ها را پس می‌ٔدهند!).

۶- لغو همه‌ی عروسی‌ها (با الزام تالار‌ها به بازگرداندن بیعانه)، مهمانی‌ها، کلاس‌ها، سخنرانی‌ّها و مراسم‌ّهای جمعی.

۷- راه‌اندازی «سامانه‌ی تلفنی کرونا» توسط یک یا چند شرکت خصوصی (که می‌توانند کال‌سنتر‌های پرکارمندشان را تغییر کاربری موقت و فوری بدهند) و افزایش کیفیت و کمیت خدمات‌رسانی سامانه‌ی تلفنی وزارت بهداشت برای کرونا (شماره تلفن ۱۹۰) به منظور تماس شهروندان مبتلا و مشکوک به ابتلا و راهنمایی تلفنی (بیمارستان‌ها به زودی ظرفیت رسیدگی به همه‌ی مبتلایان و مشکوکان به ابتلا را نخواهند داشت و مرکز نشر کرونا به غیرمبتلایان هم شده‌اند). سامانه‌های تلفنی کارآی کرونا در چین، نروژ و کره‌ی جنوبی الگوی خوبی برای نحوه‌ی طراحی ساختار و محتوای این سامانه است و در اکثر موارد بهتر از خود بیمارستان می‌تواند به شهروندان کمک کند.

۸- منع فوری ملاقات حضوری در همه‌ی زندان‌ها، گرم‌خانه‌ها و آسایشگاه‌ها و تمهیدات سخت‌گیرانه برای پیشگیری از ابتلای ساکنان آسیب‌پذیرتر این محیط‌ها به کرونا (نرخ انتقال کرونا در این محیط‌های ارتباط متراکم شهروندان بسیار بالاتر است).

۹- طراحی فوری اپلیکشن ملی کرونا، مشابه نمونه‌ی موثر چینی‌اش، توسط یکی از شرکت‌های پیشروی فناوری اطلاعات (مثلا کافه‌بازار) به منظور استفاده‌ی همه‌ی شهروندان. این اپ باید حاوی همه‌ی اطلاعات ضروری درباره کرونا باشد و کاربران آن بتوانند روزانه به سوالات اپ پاسخ دهند و محل سکونت و آخرین وضعیت سلامت و نشانه‌های تنانه‌ی ابتلا را گزارش کنند تا این کلان‌داده راهنمایی شهروندان و خدمات‌رسانی نهاد‌های حکمرانی و مدنی و درمانی به آن‌ها را کارآمدتر کند.

۱۰- تشویق دیگران به پرهیز از دست‌دادن، بوسیدن و بغل کردنِ حتی دوستان و نزدیکان و درخواست از همه برای استفاده از ماسک در شهر و حضور دیگران (نه برای پرهیز از ابتلا، که برای مبتلا نکردن دیگران در صورت نهفته بودن ابتلای خود به کرونا).

امروز وقت ناله و تضعیف روحیه و اعتماد عمومی به نهاد‌های حکمرانی و مدنی و سایر شهروندان نیست. با ارتقای فوری همکاری موثر میان همه‌ی شهروندان و نهاد‌های مسئول، #کرونا_را_شکست_میدهیم.
محمدرضا جلائی‌پور

انتهای پیام/1005